TCP/IP Yönlendirme (Routing) [Anlatım]

TCP/IP Yönlendirme
Önceki dokümanda TCP/IP’nin ne oldugunu ve adreslemenin nasil
yapildigi anlatilmisti, paketlerin internet üzerinde yollarini nasil bulduklarini ise
bu dokümanda anlatacagiz.
Öncelikle bir TCP/IP networküne baglanmak isteyen bir bilgisayarda
yapilmasi gereken ayarlari ele alalim. TCP/IP protokolü tanitilirken bir takim
bilgilere ihtiyaç duyulmaktadir, bunlar
1. IP numarasi *
2. Subnet maskesi *
3. Ag geçidi (Gateway)
4. DNS Sunucularidir
Yanlarinda * bulunan bilgiler mutlaka girilmesi gerken bilgilerdir, digerleri duruma göre bos birakilabilir.
Buradaki IP numarasi ve subnet maskesi hakkinda detayli bilgi önceki
dokümanlarda verilmistir, DNS sunuculari ise daha sonra açiklanacaktir. Bu
kisimda özellikle üzerinde durulacak olan “ag geçidi” kavrami ve internet
üzerinde yönlendirmedir. Buradan hareketle yukaridaki bilgilere sahip bir
bilgisayarin yapacaklarini özetleyelim, ilk olarak daha önce anlatildigi sekilde IP
adresini ve subnet maskesini kullanarak ait oldugu networkü bulacaktir. Daha
sonra kendisi için bir IP yönlendirme tablosu olusturacaktir.
Yönlendirme tablosu olustururken izleyecegi yol sudur. Kendi IP
numarasina giden tüm paketleri kendisine yönlendirecektir. Ayni sekilde kendisi
ile ayni networkte olan adreslere bu IP numarasinin ait oldugu arayüz üzerinden
ulasmaya çalisacaktir. Bu network disinda kalan adreslere yönelen tüm paketleri
ise ag geçidi olarak tanimlanan cihaza yönlendirecektir (Buradan da anlasilacagi
gibi, ag geçidi olarak tanimlanan IP numarasi mutlaka kendi IP numarasi ile ayni
subnet içinde olmalidir, aksi taktirde bilgisayar ag geçidine ulasamayacaktir).
IP yönlendirme tablosunun olusturulabilmesi için gerekenlere bir bakalim.
Öncelikle ulasilmak istenen network ve bu networkün maskesi bilinmelidir ve bu
networke ulasmak için kullanilacak arayüz de gerekmektedir.
Bir örnekle konuyu daha açik hale getiremek için, 212.45.64.226 IP
numarasina ve 255.255.255.224 subnet maskina sahip bir bilgisayar için ag
geçidinin 212.45.64.225 olarak tanimlandigini düsünelim.
Bu durumda bilgisayar ait oldugu networkü 212.45.64.224 olarak
hesaplayacaktir, olusturdugu yönlendirme tablosu ise su sekilde ifade edilebilir.
Öncelikle kendi IP numarasina giden paketleri kendi kendine gönder.
212.45.64.224 networkünde olan tüm paketleri 212.45.64.226 IP numarasini
kullanarak gönder, bu networkün disindaki adreslere gidecek paketleri ise
212.45.64.225 IP numarasi üzerinden yönlendir. Tablo olarak ifade edecek
olursak,
Hedef Network Maske Ag geçidi Arayüz
212.45.64.226 255.255.255.255 127.0.0.1 Loopback
212.45.64.224 255.255.255.224 212.45.64.226 Ethernet0
0.0.0.0 0.0.0.0 212.45.64.225 Ethernet0
* 127.0.0.1 (Loopback) bilgisayarin kendisini ifade eder, 255.255.255.255 ise tek bilgisayari tanimlayan subnet
maskesidir.
sonucunu elde edebiriz. Burada belirtilen arayüz bilgisayarin bu IP numarasina
ulasmak için kullandigi arayüzdür, bu arayüzün tanimi ve gösterimi çesitli isletim
sistemleri arasinda farkli olabilmektedir, unix türevi sistemlerde ethernet için
eth0, le0, hme0 gibi isimler kullanilirken (burada 0 kaçinci arayüz oldugunu
gösterir, örnegin bir bilgisayarda iki ethernet karti varsa bunlar eth0 ve eth1 ya da
hme0 ve hme1 olarak tanimlanirlar), windows tabanli sistemlerde ise bundan
farkli olarak arayüzler sahip olduklari birincil IP ile tanimlanirlar, örnegin
örnegimizdeki arayüz, arayüzün birincil IP numarasi olan 212.45.64.226 ile
tanimlanacaktir.
Bu tanimlamalarin yapilmis oldugu bir bilgisayarin IP yönlendirme tablosu
incelenecek olursa (IP numarasinin tanimlandigi bilgisayar WinNT Server 4.0’dir)
C:\>route print
Active Routes:
Network Address Netmask Gateway Address Interface Metric
0.0.0.0 0.0.0.0 212.45.64.225 212.45.64.226 1
127.0.0.0 255.0.0.0 127.0.0.1 127.0.0.1 1
212.45.64.224 255.255.255.224 212.45.64.226 212.45.64.226 1
212.45.64.226 255.255.255.255 127.0.0.1 127.0.0.1 1
212.45.64.255 255.255.255.255 212.45.64.226 212.45.64.226 1
224.0.0.0 224.0.0.0 212.45.64.226 212.45.64.226 1
255.255.255.255 255.255.255.255 212.45.64.226 212.45.64.226 1
NOT: 0.0.0.0/0.0.0.0 tanimlanabilecek en genel networktür. Bütün IP numaralarini kapsar.
Yukaridaki tabloda birinci, üçüncü ve dördüncü satirlarin bizim
olusturdugumuz tabloda yer aldigi digerlerinin ise yer almadigi hemen dikkati
çekecektir. Burada ikinci satir 127 ile baslayan tüm adreslerin loopback
arayüzüne yönlendirilmesi gerektigini belirtmektedir. Bu da 127 ile baslayan tüm
adreslerin aslinda kendi kullandigimiz bilgisayari tanimladigi anl..... gelir.
Besinci, altinci ve yedinci satirlar ise broadcast ve multicast tanimlamalaridir,
broadcast yönlendirmeler belli bir IP numarasina degil tüm networke ulasilmaya
çalisildiginda kullanilirlar. Ancak yönlendirme tablosunun bu tanimlari sistem
tarafindan otomatik olarak yapilmaktadir, kullanicinin bunlari ileride deginilecegi
sekilde degistirmesine, silmesine ya da eklemesine gerek duyulmamaktadir.
Bizim olusturdugumuz tabloda bulunmayan “metric” hanesi ise esdeger
yönlendirmeler arasinda hangisinin önce kullanilacagini belirtir, daha sonra
incelenecektir.
Bir IP yönlendirme tablosu incelenirken ya da olusturulurken dikkat
edilmesi gereken en önemli noktalardan biri yönlendirme tablosunun en özelden
en genele dogru taranacagidir, örnegin 212.45.64.226 numarali IP’ye ulasmaya
çalisirken bu IP numarasinin hem 212.45.64.226/255.255.255.255 hem
212.45.64.224/255.255.255.224 hem de 0.0.0.0/0.0.0.0 networklerinin içinde
kaldigi görülür ama bunlarin arasinda en özel olan kullanilacaktir, bu da
212.45.64.226/255.255.255.255’tir.
Örneklerle devam ederek konumuzu genisletelim. 212.45.64.226/27 IP
numarali bilgisayarimizin 212.45.64.231 IP numarali bilgisayara ulasmak
istedigini düsünelim. Öncelikle kendi yönlendirme tablosunda bulunan network
adresleri ile subnet maskelerini kullanarak bu IP’nin yönlendirme tablosundaki
networklerden herhangi birinin dahilinde olup olmadigini hesaplayacaktir. Hem
birinci (0.0.0.0/0) hem de üçüncü satirlarin (212.45.64.224/27) bu IP’yi kapsadigi
bu hesaplama sonucu ortaya çikacaktir, 212.45.64.224/27 digerinden daha özel
bir tanimlama oldugu için bunu kullanacak ve paketi kendi IP numarasi üzerinden
LAN’e gönderecektir. Bunu komut satirinda inceleyecek olursak.
C:\>tracert 212.45.64.231
Tracing route to aboneservisi.marketweb.net.tr [212.45.64.231]
over a maximum of 30 hops:
1 <10 ms <10 ms <10 ms aboneservisi.marketweb.net.tr [212.45.64.231]
Trace complete.
Buradan da görüldügü gibi 212.45.64.226 ve 212.45.64.226 bilgisayarlari
ayni networkte bulunduklari için hiçbir ag geçididen geçmeksizin
haberlesebilmektedirler.
Bu kez ayni bilgisayari kullanarak 212.45.64.20 IP numarasina sahip
bilgisayara ulasmaya çalistigimizi düsünelim. Bilgisayarimiz yine yönlendirme
tablosunu kullanarak bu IP’nin hangi networkler tarafindan kapsandigini bulmaya
çalisacaktir. Bulacagi networkün ise yalnizca 0.0.0.0/0 oldugu görülecektir.
(Daha önce de söylendigi gibi 0.0.0.0/0 tüm networkleri kapsamaktadir, bu
yüzden default route adi verilmistir). Bu durumda paketler, ag geçidi olarak
tanimlanan 212.45.64.225 IP numarali cihaza yönlendirilecektir yani bir anlamda
“top 212.45.64.225’e atilmistir”. Kritik soru da burada gelmektedir, 212.45.64.225
IP numarali cihaz 212.45.64.20 IP numarasina nasil ulasacaktir. Ag geçidinin
özelligini de tam burada tanimlamak faydali olacaktir. Bir cihazin ag geçidi
görevini görebilmesi için en az iki farkli network’te arayüzünün bulunmasi
gerekmektedir. Örnegin bir ag geçidi x.y.z.0/24 networkündeki bilgisayarlarin
a.b.c.0/24 networkündeki bilgisayarlara ulasmasi için kurulmussa, bir arayüzünün
(örnegin ethernet) x.y.z.0/24 networküne bagli, baska bir arayüzünün (ethernet,
seri/dialup arabirim vs) a.b.c.0/24 networküne bagli olmasi gerekmektedir.
Örnegimizden kopmadan devam edersek, 212.45.64.20 IP numarali
bilgisayar ag yönlendiricisine 1 numarali ethernet arayüzünden, 212.45.64.226
IP numarali bilgisayar ise ag yönlendiricisine 2 numarali ethernet arayüzünden
bagli oldugunu düsünebiliriz.
Traceroute sonucunu incelersek
C:\>tracert 212.45.64.20
Tracing route to kheops.marketweb.net.tr [212.45.64.20]
over a maximum of 30 hops:
1 10 ms <10 ms 10 ms grf.marketweb.net.tr [212.45.64.225]
2 <10 ms 10 ms 10 ms kheops.marketweb.net.tr [212.45.64.20]
Trace complete.
Görüldügü gibi 212.45.64.20 IP numarali bilgisayara 212.45.64.225
numarali cihaz üzerinden ulasilmistir. Buradan çikan sonuç 212.45.64.225 IP
numarali cihazin en az iki arayüzü/IP adresinin oldugu ve bu arayüzlerden biri
212.45.64.224 networkünde iken digerinin 212.45.64.0 networkünde oldugudur.
212.45.64.225 IP numarali cihazin yönlendirme tablosu hakkinda basit bir yorum
yaparsak söyle bir sonuç elde edebiliriz.
Network Address Netmask Gateway Address Interface
212.45.64.0 255.255.255.128 * 212.45.64.1 ** Ethernet0
212.45.64.224 255.255.255.224 212.45.64.225 Ethernet1
* Buradaki traceroute sonucu ile netmaski ögrenmek mümkün degildir, burada verileni bir önbilgi kabul edebilirsiniz.
** Burada belirtilen 212.45.64.0/25 segmentinde herhangi bir IP olabilir. Bu yönlendiricinin 212.45.64.0/25 segmentindeki
IP numarasidir. Ayni sekilde arayüzler de (ethernet 0, ethernet 1) önbilgi olarak yazilmistir, arayüzlerin ne oldugu eldeki
verilerle tesbit edilemez.
Görüldügü gibi 212.45.64.225 adresine yönlendirilen paketler bu cihazin
yönlendirme tablosunda taranarak ilgili arayüzlerden hedeflerine
ulastirilmislardir. Ayni sekilde 212.45.64.20/25 IP numarali bilgisayardan
212.45.64.226 adresine çekilen traceroute sonucu da
kheops/export/staff/ilker>traceroute 212.45.64.226
traceroute to 212.45.64.226 (212.45.64.226), 30 hops max, 40 byte packets

1 212.45.64.1 (212.45.64.1) 3 ms 3 ms 1 ms
2 taurus.marketweb.net.tr (212.45.64.226) 5 ms 5 ms 6 ms
seklindedir. Bu da ag geçidimizin hem 212.45.64.1 hem de 212.45.64.225 IP
numaralarina sahip oldugunu göstermektedir.
Sematik olarak gösterirsek



Görüldügü gibi ag geçidinin iki ayri networke de baglantisi bulunmaktadir.
Kafalarda kalmis olabilecek sorulari gidermek için son bir örnek vererek
konumuzun tanim kismini bitirelim. Networkleri caddelere, istemcileri de
caddelere çikislari olan evlere benzetirsek, ag geçitleri, ön kapisi bir caddeye,
arka kapisi ise baska bir caddeye açilan, böylece caddeler arasinda –belli
kurallar dahilinde- geçis saglayan is merkezleridir.
Yukaridaki açiklamalardan da anlasilabilecegi gibi internete bagli tüm
bilgisayarlar bir anlamda yönlendirme yapmakta ve yönlendirme tablolari
kullanmaktadirlar. Ancak asil isi yürütenler, yönlendirici (router) dedigimiz bu isi
yapmak için özel olarak tasarlanmis sistemlerdir (“siradan” bilgisayarlar da uygun
sekilde konfigüre edilerek router haline getirilebilirler ancak bu dokümanda buna
deginilmeyecektir). O halde genel anlamda bir routeri tanimlarsak, çok sayida
farkli arayüze (ethernet, atm, fddi, serial, e1, e3, t1, t3…..) sahip olup, çesitli
protokolleri yönlendirmesi (IP,IPX …) için özel olarak tasarlanmis cihazlardir. Bir çogunda desteklenen arayüzler modüler olup ihtiyaca göre eklenip
çikarilabilmektedir. Ayni sekilde yönlendirme protokolleri de cihazlarin yazilimlari
ile belirlenebilmektedir. Bu cihazlara örnek olarak çesitli Cisco ve Ascend
cihazlari gösterilebilir (Piyasada onlarda farkli üretici tarafindan üretilmis yüzlerce
hatta binlerce router bulunmaktadir, burada belirtilenler yalnizca örnek olarak
verilmistir). Dokümanin bundan sonraki kisminda isletim sistemi detaylarina
mümkün oldugu kadar az girilerek router’lardan bahsedilecektir.
Az önce teorik olarak çikarilan sonuçlari omurga router’I üzerinde
inceleyecek olursak (Burada incelenen router bir Ascend GRF 400’dür)
Routing tables
Internet:
Destination Gateway Flags Refs Use Interface
212.45.64/25 212.45.64.1 UHI 2 6 ge031
212.45.64.224/27 212.45.64.225 U 1 403 ge032
NOT:
1. Buradaki iki satir router yönlendirme tablosundan seçilerek gösterilmistir. Aksi
taktirde yüzlerce network tanimi arasinda görülmeleri mümkün degildir.
2. Arayüzler ise burada görüldügü gibi belirtilenlerden farkli tanimlanmislardir, ge031
cihazin birinci sase, üçüncü slotunun, birinci portunu belirtmektedir, ayni sekilde
ge032 de birinci sase, üçüncü slotunun, ikinci portunu belirtir (buradaki e ise
arayüzün ethernet oldugunu göstermektedir).
Simdi örnegi biraz daha karmasiklastiralim ve sisteme yeni bir cihaz daha
ilave edelim. Ethernet portunun IP’si 212.45.65.8/24 olan bu cihaz GRF’e
3. ethernet portu araciligiyla baglantili olsun (GRF’in ayni segmentteki IP
numarasinin ise 212.45.65.9/24 oldugunu kabul edelim). Ayni zamanda
bu cihaz üzerinde bulunan 240 modemin IP numaralarinin 212.45.68.1,
212.45.68.2 ….. 212.45.68.254 havuzunda bulunsun.
Sematik olarak bunu gösterirsek



Bu durumda 212.45.68.0/24 segmentine ulasmak için mutlaka 212.45.65.8
IP numarali cihaza (TNT) ulasmak gerekmektedir, buradan çikan sonuç ise
TNT’nin de yönlendirme yaptigi ve bir anlamda router oldugudur. Ancak tüm
trafigin geçtigi omurga yönlendiricisinin 212.45.68.0/24 segmentine 212.45.65.8
IP numarasi ile ulasacagini bilmesi gerekir aksi taktirde 212.45.68.0/24
segmentine ulasmak için kendisine gelen paketleri hangi adrese yönlendirecegini
bilemez. Bu durumda omurga yönlendiricisi üzerinde 212.45.68.0/24’ün
212.45.65.8’e yönlendirilmesi gerekir (bu islem dinamik routing (rip, ospf), arp
proxy ve benzeri yöntemlerle yapilabilir, ancak burada konuyu karistirmamak için
statik yönlendirme anlatilacaktir). Bunun için router üzerinde “route add –net
212.45.68.0 212.45.65.8” seklinde bir komut çalistirmak yeterli olacaktir (yazilan
komut isletim sistemine bagli olup burada belirtilen SysV türü unix sistemlerinde
kullanilan notasyondur, ayni islem bir cisco yönlendirici üzerinde konfigürasyon
moduna geçtikten sonra “ip route 212.45.68.0 255.255.255.0 212.45.65.8”
seklindeki bir komutla yapilabilir). Bunu da yaptiktan sonra omurga routerinin
yönlendirici tablosuna tekrar bakarsak :

Routing tables
Internet:
Destination Gateway Flags Refs Use Interface
212.45.65 212.45.65.9 U 1 12316 ge030
212.45.68 212.45.65.8 UGS 0 399 ge030
212.45.64/25 212.45.64.1 UHI 2 6 ge031
212.45.64.224/27 212.45.64.225 U 1 403 ge032
Simdi bilgisayarimizdan 212.45.68.2 IP numarasina ulasmak için
traceroute sonucu alirsak :
C:\>tracert 212.45.68.2
Tracing route to tnt-port002.marketweb.net.tr [212.45.68.2]
over a maximum of 30 hops:
1 <10 ms <10 ms <10 ms grf.marketweb.net.tr [212.45.64.225]
2 <10 ms <10 ms <10 ms tnt.marketweb.net.tr [212.45.65.8]
3 120 ms 120 ms 121 ms tnt-port002.marketweb.net.tr [212.45.68.2]
Trace complete.
Görüldügü gibi bilgisayarimizin nasil ulasacagini bilmedigi paketi ag
geçidine göndermis, ag geçidi de 212.45.68 blogunun 212.45.65.8 adresinden
erisildigini bildigi için paketi bu adrese göndermistir. Akla söyle bir soru gelebilir :
Omurga yönlendiricisi hangi adrese gidecegini bilmedigi bir paket alirsa ne olur ?
Su anda tanimli olmayan bir bloga çekilen traceroute sonucunu inceleyelim.
C:\>tracert 212.45.80.1
Tracing route to 212.45.80.1 over a maximum of 30 hops
1 <10 ms <10 ms <10 ms grf.marketweb.net.tr [212.45.64.225]
2 grf.marketweb.net.tr [212.45.64.225] reports: Destination host unreachable.
Trace complete.
Görüldügü gibi, paket omurga router’ina kadar ulasmis ancak router bunu
nereye yönlendirecegini bilmedigi için “destination host unreachable” (belirtilen
adres ulasilamaz) mesaji vermistir (Konu hakkinda bilgi düzeyi daha yüksek
kullanicilar için not: Lokal olarak kullanilan blok 212.45.64/19’dir, bu yüzden bu
blok içinde kalan adresler internet’e yönlendirilmeyecek sekilde düzenlenmistir.)
Burada dikkat edilmesi gereken nokta iletisimin çift yönlü oldugudur, yani
omurga routeri sizin gönderdiginiz paketleri hedefine ulastirirken karsidan gelen
paketleri de size ulastirmalidir, aksi taktirde baglanti kurulamaz. Buradan
hareketle kabaca bir tahmin yapilirsa 212.45.65.8 IP’li cihazin da ag geçidinin
omurga routeri oldugu düsünülebilir.
LAN düzeyinde IP yönlendirmesini son bir örnekle noktalayalim.
C:\>tracert 212.45.76.193
Tracing route to anadolunet-idsl.anadolunet.com.tr [212.45.76.193]
over a maximum of 30 hops:
1 <10 ms <10 ms <10 ms grf.marketweb.net.tr [212.45.64.225]
2 <10 ms 10 ms 10 ms m4030-01-eth0.marketweb.net.tr [212.45.65.7]
3 30 ms 25 ms 50 ms cankaya-kizilay.marketweb.net.tr [212.45.76.1]
4 30 ms 60 ms 50 ms kizilay-anadolunet128k.anadolunet.com.tr [212.45.76.4]
5 80 ms 72 ms 70 ms anadolunet-idsl.anadolunet.com.tr [212.45.76.193]
Trace complete.
Bu tabloya bakarak, aradaki tüm yönlendiricilerin yönlendirme tablolarini
inceleyelim.
Öncelikle grf.marketweb.net.tr’da 212.45.76 ile ilgili bir yönlendirme
bulunmasi gerekir, ilgili yönlendirme asagida gösterilmistir.
Routing tables
Internet:
Destination Gateway Flags Refs Use Interface
212.45.76/22 212.45.65.7 UGS 0 0 ge030
Traceroute sonucuna paralel olarak 212.45.76/22 blogu 212.45.65.7 IP
numarasina yönlendirilimistir. Ayni yönlendirmeyi 212.45.65.7’de ararsak:
ascend% sh ip route 212.45.76.193
Destination Gateway IF Flg Pref Met Use Age
212.45.76.0/22 212.45.76.1 wan36 rGT 60 1 54107 18169
Yine traceroute sonucuna paralel olrak 212.45.76/22 blogu 212.45.76.1 IP
numarasina yönlendirilmistir (arayüzden de anlasilacagi gibi bu baglanti bir WAN
baglantisidir). Sonuç olarak 212.45.76.1 IPsine kadar ulasmis durumdayiz. Bu
IP’ye sahip cihazda bir sorgulama yaparsak:
kizilay-cisco#sh ip route 212.45.76.193
Routing entry for 212.45.76.192/26
Known via "static", distance 1, metric 0
Routing Descriptor Blocks:
* 212.45.76.4
Route metric is 0, traffic share count is 1
Görüldügü gibi yeni ag geçidimiz 212.45.76.4’tür. Burada dikkat edilmesi
gereken sey, blogumuzun küçülmüs oldugudur, az önce /22 olarak yönlendirilen
blok su an /26 olarak yönlendirilmektedir. Bu da kanin atar damarlardan kilcal
damarlara dagilmasi gibi düsünülebilir, en genelden en özele dogru yönlendirme
devam etmektedir. 212.45.76.4’teki yönlendirme tablosu asagidadir.
IDSL> ip route stat
Dest FF Len Interface Gateway Metric stat Timer Use
212.45.76.193 00 32 wan0ppp 212.45.76.193 2 002f 0 1676
212.45.76.192 00 26 wan0ppp 212.45.76.193 1 002f 0 1832303
Görüldügü gibi 212.45.76.193 IP’sine wan baglantisindan ulasilmaktadir
ve trace bir sonraki noktada tamamlanmaktadir.
Daha önce belirttigim gibi burada gösterilen paketin “gidis yoludur”, ayni
paketlerin ayni sekilde geri de gelebilmesi gerekir, ancak bunu da ayrica
göstermeyi gereksiz görüyorum. Ancak geri dönüs için söyle bir yol düsünülebilir
“paketi yönlendirecegin adresi biliyorsan yönlendir yoksa varsayilan (default)
yönlendiriciye gönder”. Bu sistemle 212.45.64.226’ye ulasmak isteyen bir paket
212.45.76.193’ten çikar ve varsayilan yönlendirmeleri izleyerek omurga
yönlendiricisine kadar ulasir, omurga yönlendiricisi ise zaten 212.45.64.226’ya
nasil ulasacagini bilmektedir. Bu sekilde gelis/gidis yönlendirmeleri tamamlanmis
olur.
Burada belirtilen yapinin semasi ise su sekildedir.



Sanirim bu semayla traceroute sonucu beraber incelendiginde, IP
yönlendirme konusunda net bir fikir elde edilebilir.
NOT: Yukarida verilen tüm sekil ve yönlendirme tablolarinda yalnizca ilgili kisimlar
gösterilmis diger kisimlar karisikliga yol açmamasi için çikartilmistir.

INTERNET ÜZERINDE YÖNLENDIRME
Yönlendirmenin temel prensipleri dokümanin ilk kisminda anlatilmistir,
ancak internet üzerinde yönlendirme agin büyüklügü ve araya giren daha
gelismis yönlendirme protokolleri nedeniyle çok daha karmasik bir hal alir. Bu
yüzden burada internet yönlendirmesi anlatilirken, yalnizca tek noktadan servis
alan bir kurumun yönlendirmesi anlatilacaktir. Bir önceki anlatimdan farkli olarak
olayin sistematigi de anlatilmaya çalisilacak ve teknik yapinin yaninda bir takim
prosedürel olaylardan da bahsedilecektir.
30 bilgisayarar ve 1 routerdan olusan LAN’ini internete baglamak isteyen
bir kurum düsünelim. Öncelikle servis alinacak kuruma (ISS-Internet Servis
Saglayici) baglantiyi saglayacak bir ortam gerekmektedir, hemen hiç bir durumda
bu yalnizca kisa mesafelerde çalisan ethernet ile mümkün olmamaktadir. Degisik
alternatifler mümkün olmasina ragmen burada Telekom sirketinden kiralanan
data iletisim hattinin kullanildigini ve bu hattin her iki ucuna konulan birer özel
modem ile ISS ile kurum arasinda iletisimin hazir oldugunu düsünelim. Modemin
baglantisi seri arayüz vasitasiyla routera yapilacaktir. Bu durumda router
ethernet üzerinden bilgisayarlarla, modem üzerinden de ISS tarafinda bulunan
router ile haberlesebilecek ve bilgisayarlar için internete bir geçit görevi
görecektir (ag geçidi-gateway). Fiziksel baglanti hazir oldugunda internet
üzerinde kullanilmasi gereken IP numaralarina ihtiyaç duyulur. IP’ler kuruma yine
ISS tarafindan saglanacaktir, ve ISS’in kullandigi IP blogunun bir bölümünü
olusturacaktir. Bu durumda ISS’in bu kuruma 64 IP’lik bir blok verdigini
düsünelim. Bu blok 212.45.72.0/26, routerin ethernet arayüzüne verilen IP ise
212.45.72.1 olsun. Ayni zamanda routerin modeme bagli seri aryüzüne
212.45.95.2/30, ISS tarafinda bulunan routerin modeme bagli seri arayüzüne ise
212.45.95.1/30 IP’lerinin atandigini düsünelim (Burada verilen IP’lerin
belirlenmesi ISS’in sistem yöneticisi tarafindan yapilacaktir).

Bu anlatilanlari sematik olarak gösterirsek :



Görüldügü gibi sistemde routerlar en az iki farkli networkte
bulunmaktadirlar, kurum routeri hem kurum için networküne hem de routerlar
arasi geçis networküne, ISS routeri ise hem routerlar arasi geçis networküne
hem de ISS networküne baglidir ve her iki networkte arayüzleri bulunmaktadir.
Ayni zamanda kurum aginda bulunan tüm bilgisayarlar ISS tarafindan atanan
bloktan özgün birer IP numarasina sahiptirler ve ag geçidi olarak routeri
kullanmaktadirlar.
Burada görülen sistemlerin yönlendirme tablolarini teorik olarak çikaralim.
212.45.72.2 (diger bilgisayarlar ile benzer sekilde):
Ag Maske Geçit
0.0.0.0 0.0.0.0 212.45.72.1 (statik)
212.45.72.0 255.255.255.192 212.45.72.2 (dogrudan bagli)
212.45.72.1/212.45.95.2:
Ag Maske Geçit
0.0.0.0 0.0.0.0 212.45.95.1 (statik)
212.45.72.0 255.255.255.192 212.45.72.1 (dogrudan bagli)
212.45.95.0 255.255.255.252 212.45.95.2 (dogrudan bagli)
212.45.95.1 :
Ag Maske Geçit
0.0.0.0 0.0.0.0 212.45.65.9 (statik) *
212.45.72.0 255.255.255.192 212.45.95.1 (statik)
212.45.95.0 255.255.255.252 212.45.95.1 (dogrudan bagli)
212.45.65.0 255.255.255.0 212.45.65.7 (dogrudan bagli) *
* Daha önceki örneklerden yola çikilarak belirtilmistir.

Görüldügü gibi kurumda kullanilan sistemin yapisi son derece yalindir, iç
network disinda kalan tüm IP’ler routera yönlendirilerek internete “birakilirlar”,
bundan sonrasini ISS routerlari halletmektedir.
Internet trafiginin ISS disindaki akisini detayli olarak anlatmak ise bu
dokümanin kaps..... sigmayacak kadar genis bir konudur, ancak kabaca su
sekilde ifade edilebilir. Her IP, ISS disinda ayni bloktan diger IP’ler ile ayni
sekilde hareket eder. Örnegin son örnekte kuruma verilen IP blogu
(212.45.72.0/26) aslinda ISS’in kendi blogu olan 212.45.64.0/19’un bir alt
blogudur (subnet), ve internet üzerinde 212.45.64.0/19 blogu olarak yönlendirilir.
Ancak paketler ISS routerlarina ulastiktan sonra 212.45.72.0/26 yönlendirmesi
yapilir.
Son olarak belirtilmesi gereken birkaç sey var. Bu dokümanda ana amaç
TCP/IP yönlendirmesine yabanci kullanicilar için bir temel olusturmak idi,
network mühendisi haline getirmek degil. Bu yüzden örnek olarak verilen
yönlendirmelerin tamami mümkün oldugunca basit seçilen statik
yönlendirmelerdir, gerçek durumlarda ise -orta-büyük ölçekli sistemlerde- durum
genellikle böyle olmayip daha karmasik olan dinamik yönlendirme protokolleri
kullanilanir (rip, ospf, (e)igrp, bgp gibi).